Özgür yazılım (free software), kullanıcısına çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme ve geliştirme özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Karşıtı, “sahipli yazılım”dır (proprietary software).
“Free” sözcüğünün İngilizce’de hem “özgür” hem de “bedava” anlamında kullanılması nedeniyle, bazen yanlış anlamalar olabilmektedir. “Özgür yazılım” çoğunlukla bedava olmasına rağmen, bedava olmak zorunda değildir.
Özgür yazılım kullananlar, başkasına ait olan yazılımı emaneten kısıtlı haklarla kullanmak yerine, tamamen kendilerine ait olan yazılımı kullanırlar. Yazılımların çoğu ABD menşeilidir ve ABD yasalarına uymak zorunda olduklarını lisanslarında beyan ederler. ABD tarafından tarafından ambargo uygulanan ülkelere bu yazılımların da girmesi yasaktır. Örneğin Microsoft, https://www.microsoft.com/en-us/exporting/overview.aspx adresinde bu durumu açıkça ifade etmektedir.
Özgür yazılım felsefesinin günümüzde en yaygın kullanıldığı lisans türü, GNU GPL (ya da sadece GPL) olarak bilinen lisanstır. GPL özetle şu anlamı ihtiva eder: “Bir yazılımın kodu açık olarak dağıtılmalıdır; kodunu değiştirip yeniden dağıtan veya satanlar da yanında yine güncel kodlarını vermek zorundadır.“
Dünya genelinde güvenliğin kritik olduğu birçok kurumun Linux tabanlı sistemleri tercih etmesinin en önemli sebepleri; 1) politik yaptırım riski olmaması, 2) kodlarının kullanıcıda olması nedeniyle gerekirse geliştirmeye öz kaynaklar ile devam edilebilmesi, 3) kodlar görülebildiği için olası zaafiyetler, kısıtlamaların veya ambargoların engellenmesidir. Buna “özgür yazılım” denir.
